Gesprek met Rikke Jelier van Jelier en Schaaf:
Rikke Jelier en Alfred Schaaf doen Art Direction voor uiteenlopende klussen, zowel commercials als drama. Normaliter zoeken ze naar één stijl voor een film. Bij de Passievrucht was dat onmogelijk. De karakters van de door Armin verdachte verwekkers van zijn zoon lagen te veel uiteen. Elk script vraagt om zijn eigen unieke aanpak. Een indruk:

In het verhaal van De passievrucht vormen de mogelijke verwekkers van Armin’s zoon Bo een belangrijke leidraad. Dat levert te veel verschillende sferen op om nog van één stijl uit te gaan. Om los zand te vermijden zijn alle karakters naar elkaar toegetrokken door ze stevig neet te zetten, vet aangezet, uitgesproken. Als kijker moet bij elke door Armin opgespoorde verdachte duidelijk zijn dat hier sprake is van een potentiële verwekker. Met styling kun je veel suggereren. De verdachten moeten ook in het hoofd van de kijker een mogelijke dader zijn. Het contrast is belangrijk, ook tussen de potentiële verwekkers. Maar er is een grens. Vet aanzetten moet niet tot heel overdreven cliché beelden leiden. Het gaat om herhaling en consequent zijn tot in de details. Het zal weinig kijkers bewust opvallen, toch krijgen ze het mee. Door herhaling creeër je een niet benoemde lading. “Het zijn pogingen”, zucht Rikke Jelier.

Het Art Direction-proces begint bij het uitzoeken van locaties. Dan is het script al gelezen en heeft Maarten (regisseur) vertelt over de sfeer, de cameravoering en de personages. Heel bewust wordt het boek vermeden, het gaat hier om de film. Nadat de locaties bekend zijn concentreert Alfred zich op de organisatie en Rikke op de styling. Als de eerste ideeën vastliggen praat Rikke met Fleur Ankoné, de rekwisiteur. Fleur koopt in. Over elk detail is nagedacht. Dat is misschien ook het enige dat als de stijl van Jelier en Schaaf is aan te merken, alles moet tot in de details verzorgd zijn. Art Direction blijft ondersteunend. Het vereist luisteren naar een script, het mag geen trucje zijn. Als er gekozen is voor een uitgesproken stijl, dan moet dat in dienst staan van het script. Voor een uitgesproken stijl moet het wel mogelijk zijn iets te verspijkeren. Het liefst trekt Rikke een locatie helemaal leeg om die dan weer opnieuw in te richten. Die sfeerbeelden maken is toch het allerleukste.

Klik hier voor de CV van Jelier en Schaaf

1. Atelier Robbert:
Robbert’s atelier is een bende. Hij legt zich toe op naakt studies en seksueel getint werk. Koren op Armin’s molen, maar ook voor de kijker onmiddellijk duidelijk dat seks Robbert niet ongemoeid laat. Bovendien versterkt de sfeer in het atelier het ranzige verhaal dat Robbert vertelt over Monika (zie Script en Boek )
Voor:

Na:
       

2. Spreekkamer Dokter:
Bij de huisarts is de boodschap subtieler, omdat de huisarts ook een minder extreem personage is. Toch is in alle details - de kunst aan de muur, de decoratie, de gordijnen – een ‘vlezige’ sfeer doorgevoerd. Het is geen steriele, afstandelijke arts, dat is duidelijk.
Voor:

Na:
 

3. Huis Niko:
Niko is de man waar alle vrouwen voor vallen. Niko is een charmeur die de touwtjes in handen houdt. Hij is dominant. Zijn huis blijft zijn huis. Zijn vrouw lijkt in dat huis slechts op bezoek. Daarom heeft Niko’s huis het aangezicht van een museum. Overal staan vitrines met kunst uit verre landen.
Voor:

Na:
   

4. Ziekenhuis en IVF-kliniek:
Hier is geen sprake van een personage dat uitvergroot kan worden. Daarom is het steriele, medische karakter van de ruimtes versterkt. Alle franje die afleidt van het steriele is weggehaald. Naar mate de sfeer sterker is aangezet, werkt het ook sterker.

5. Huis Armin & Ellen
Het is Ellen’s huis, zoals Huis Armin & Monika ook Monika’s huis is. Ellen was de beste vriendin van Monika, maar ze heeft een ander karakter. Die gegevens moeten terugkomen in de inrichting van het huis. Het zijn gevoelsdingen. Desondanks moet het duidelijk zijn. Flauwekul en dingen die niet ter zaken doen horen er niet in.
Voor:

Na:
   

6. Grafsteen Monika:
Het ontwerp grijpt terug op de begrafenis van Monika. Het verbeeld de herinnering aan eerder momenten in de film. Tijdens de begrafenis van Monika worden rozenblaadjes gestrooid, dat komt terug in die grafsteen.

7. Redactie Dees:
Maarten gaf aan dat hij de redactie van de Groene Amsterdammer voor ogen had. Rommelig. Ook hier moest rommelig in het extreme doorgevoerd worden. Vandaar dat de locatie van een strak kantoor werd omgetoverd tot een redactie. Het werd volgepropt met bureau’s en paperassen.
Voor:

Na:
   

8. Vakantiehuisje:
Een vakantiehuisje heeft altijd iets triests. Alles wat over is gaat naar het huisje. Ook dit is stevig geworden. Het is een echt vakantiehuisje, niet een beetje, geen compromis. Bij een film in één stijl is een vakantiehuisje ook de lul. Dat wil zeggen, dan moet een echt vakantiehuisje zich schikken om te passen binnen die stijl. Omdat die ene stijl hier niet aan de orde is, kon het vakantiehuisje tot in de puntjes worden uitgewerkt.
   

9. Reisbureau:
De kijker moet in één oogopslag zien wat ze doen op die plek, dat het een reisbureau is. Voor de duidelijkheid moet je daarbij soms cliché’s niet schuwen.